شاید برای خیلی از ما این سوال پیش آمده باشد که کدام رنگ نور لامپ را برای منزل یا محل کار خود انتخاب کنیم. رنگ مهتابی و آفتابی در لامپ‌ها به عنوان شناخته‌شده ترین رنگ‌ها به شمار می‌آیند. اما در این میان از رنگ دیگری نیز می‌توان نام برد که آن را به عنوان لامپ رنگ یخی یا سفید می‌شناسند.
انواع رنگ‌های نور لامپ را دمای رنگ مشخص می‌کند که بر اساس کلوین سنجیده می‌شود. برای مشخص کردن رنگ برای منبع نور، ابتدا رنگ مورد نظر را با رنگ جسم سیاه که شبیه جنس پلاتین است، می‌سنجند که هیچ نوری از آن منعکس نمی‌شود.
در واقع با این کار، نور تابیده شده توسط جسم سیاه جذب می‌شود و به چشم بیننده نمی‌رسد. بنابراین دمای رنگ نور با این روش قابل اندازه‌گیری می‌شود. حال در ادامه مطلب ما را همراهی نمایید تا به بررسی و ذکر تفاوتی که بین این سه رنگ نور وجود دارد، اشاره کنیم.
همانگونه که اشاره کردیم معروف‌ترین رنگ نور لامپ که منبع تامین نور در فضا هستند، به دو گروه آفتابی و مهتابی تقسیم می‌شوند. اما باید اشاره کرد که رنگ سومی به نام نور یخی یا سفید نیز وجود دارد. از آنجا که تولیدکنندگان مختلف، نام‌های متفاوتی برای رنگ لامپ‌ها انتخاب کرده‌اند، ممکن است خریداران را هنگام انتخاب سردرگم کنند.
لامپ‌ها با رنگ‌هایی از قبیل نور طبیعی، نور روز، نور سفید، نور یخی، نور آفتابی، نور مهتابی، نور سفید سرد، نور سفید گرم و… توسط تولیدکنندگان نام‌گذاری می‌شوند. اما به منظور اینکه خریداران بتوانند خریدی درست داشته باشند، می‌توانند به دمای رنگ لامپ دقت کنند.
به این معنا که عدد دمای رنگ لامپ حول و حوش ۳۰۰۰ کلوین را می‌توان به عنوان نور گرم یا آفتابی در نظر گرفت. اما اگر این عدد به حول و حوش ۶۰۰۰ کلوین برود، نور لامپ را می‌توان نور سفید به شمار آورد. همچنین اعدادی که بین این دو وجود دارند، به سمت یکی از رنگ‌های سفید یا آفتابی متمایل هستند.
حال به منظور آشنایی بیشتر با تفاوت رنگ نور لامپ، به معرفی انواع نورهای لامپ می‌پردازیم.
رنگ نور لامپ آفتابی که به لامپ سفید گرم (White Warm) نیز معروف است، با نماد WW نشان داده می‌شود. این نوع لامپ در واقع دارای رنگ نور زرد و آفتابی است. از آنجا که نور لامپ زرد تداعی کننده رنگ خورشید است، باعث ایجاد نوعی گرما و آرامش در فضا و افرادی که در آن محل حضور دارند، می‌شود.
در نور لامپ زرد عدد دمای رنگ حول و حوش ۳۰۰۰ کلوین است. رنگ این نوع لامپ ها همرنگ غروب خورشید است و حسی شبیه به زمان استراحت و رفع خستگی را برای افراد به همراه می‌آورد. به این ترتیب با ایجاد نور گرم، باعث ایجاد آرامش برای افراد می‌شود.
از آنجا که این نور لامپ زرد آرامش و راحتی را در فضا به دنبال دارد، در اتاق نشیمن، سالن غذاخوری، اتاق خواب، بیمارستان‌ها، هتل‌ها و… کاربرد دارد. این نوع لامپ ها نوری شبیه به لامپ‌های رشته‌ای قدیمی تولید می‌کنند و بیشتر در فضاهایی که به آرامش نیاز است، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این نوع لامپ‌ها که به عنوان نور سفید گرم نیز شناخته می‌شوند، در طیف رنگ‌بندی نور گرم قرار دارند. طبق نظر روانشناسان، استفاده از رنگ‌های گرم در فضا باعث می‌شود توجه افراد بیشتر جلب شود و احساسات آن‌ها را برانگیخته می‌کند.
رنگ نور لامپ مهتابی را که به لامپ سفید نیز می‌شناسند، دارای نوری سفید رنگ است. از آنجا که رنگ این نوع لامپ‌ها به رنگ مهتاب یا ماه شباهت دارد، آن را به نام نور مهتابی می‌شناسند. برخی از تولیدکنندگان نور مهتابی را به عنوان نور روز (Day Light) نیز نام‌گذاری می‌کنند.
لامپ‌هایی که به عنوان ال ای دی مهتابی تولید می‌شوند، عدد دمای رنگ آن‌ها حول و حوش ۶۰۰۰ کلوین است. رنگ نور لامپ سفید که از آن‌ها می‌تابد، تداعی کننده روشنایی روز در هوایی کاملا صاف و فاقد ابر است.
از آنجا که لامپ‌های مهتابی به عنوان منبع تولید نور، نور زیادی تامین می‌کنند، برای روشن کردن فضاهایی استفاده می‌شوند که نیاز به نور بیشتری دارند. لامپ‌های مهتابی را اغلب در فضای ادارات، محیط‌های آموزشی، مغازه‌ها، تولیدی‌ها، کارخانجات، فروشگاه‌ها و … مورد استفاده قرار می‌دهند تا نور به طور کامل تامین شود.
همچنین از لامپ مهتابی در فضای آرایشگاه‌ها، مکان‌های مطالعه مانند کتابخانه‌ها و کارگاه‌ها نیز استفاده می‌شود. از آنجا که رنگ مهتابی سفید و مانند رنگ روز است، در مقایسه با سایر رنگ نورها، با فضاهای مختلف سریع‌تر و بهتر هماهنگ می‌شود. بنابراین کاربرد آن برای تامین نور فضاهای مختلف بیشتر است.
نوع دیگری از رنگ نور لامپ به نام نور سفید یا یخی (Cool White) وجود دارد که اغلب در فضاهای اداری استفاده می‌شود. از آنجا که این نور بین دو نور آفتابی و مهتابی است، از دمای رنگ حدود 4000 کلوین برخوردار است. نور طبیعی یا سفید، از نور مهتابی سفیدی کمتری دارد و زردی آن نیز کمتر از نور آفتابی است.
بنابراین گرمای آن به شدت نور آفتابی نیست و میزان سردی نور مهتابی را نیز ندارد. اما استفاده از این نور باعث می‌شود افرادی که در محل حضور دارند، کمی بیشتر از نور مهتابی احساس انرژی کنند. پس برای مکان‌های بدون سقف و آزاد انتخاب مناسبی محسوب می‌شود.
نور لامپ سفید را که به عنوان نور صدفی نیز می‌شناسند، در اماکن اداری، فضاهای آزاد فاقد سقف، پارکینگ‌ها، نمایشگاه‌ها، سالن‌های ورزش، بانک‌ها، سالن‌های انتظار، محیط‌های آموزشی و … مورد استفاده قرار می‌دهند. از آنجا که نور یخی یا سفید، بین دو نور اصلی است و دارای خصوصیات هر دو نور مهتابی و آفتابی است، در اغلب اماکن کاربرد دارد.
نور سفید یا صدفی برای برخی قسمت‌های منازل نیز مناسب است. برای روشنایی آشپزخانه، سرویس بهداشتی، حمام و پذیرایی، نور لامپ صدفی یا طبیعی کاربرد بیشتری دارد. رنگ نور لامپ صدفی یا یخی را در فضاهایی می‌توان استفاده کرد که به نور ملایم به همراه کمی انرژی احتیاج دارند.
افرادی که قصد دارند رنگ نور لامپ فضای خود را انتخاب کنند، لازم است بیشتر به مطالعه انواع نورها و تفاوت آن‌ها بپردازند. با شناخت نورهای مختلف، می‌توان نور مناسب برای فضای مورد نظر انتخاب کرد. با استفاده از نور مناسب، محیط زیباتر، جذاب‌تر و دلبازتر به نظر می‌رسد.
هر دو لامپ مهتابی و آفتابی از لحاظ ساختار شبیه یکدیگر هستند. به این معنا که ظاهر آن‌ها، نوع عملکردشان، طول عمر لامپ‌ها و … در آن‌ها به هم شباهت دارد. اما در برخی ویژگی‌ها با هم متمایز هستند که عدد دمای رنگ، رنگ نور، بازدهی آن و تاثیر آن بر افراد حاضر در محل نور، از تفاوت‌های این دو به شمار می‌آیند.
اما اگر بخواهیم مهم‌ترین تفاوت لامپ مهتابی با آفتابی را ذکر کنیم، به تفاوت دمای رنگ این دو می‌توان اشاره کرد. نور لامپ آفتابی دارای عدد دمای رنگ حدود ۳۰۰۰ کلوین است. در حالیکه لامپ مهتابی از دمای رنگ حدود ۶۰۰۰ کلوین برخوردار است.
رنگ نور لامپ آفتابی زرد رنگ است که استفاده از آن باعث ایجاد فضای گرم و آرامش در محیط می‌گردد. اما نور لامپ مهتابی سفید است و به دلیل سرد بودن آن، تداعی کننده نور و روشنایی روز است. نور مهتابی را اغلب برای فضاهایی که به نور زیادی احتیاج دارند، استفاده می‌کنند.
به منظور اینکه بتوان رنگ نور لامپ مناسب برای هر فضا استفاده کرد، لازم است ابتدا نسبت به تفاوت‌های نورهای مختلف آگاهی پیدا کرد و سپس بر اساس آن به انتخاب و خرید پرداخت.
نور مهتابی یا نور سفید، مانند روشنایی روز است و به عنوان نوری سرد شناخته می‌شود. این نور که شادابی و تمرکز را برای بیننده ایجاد می‌کند، بیشتر برای تامین روشنایی فضاهای کارگاه‌ها، محیط‌های آموزشی و اماکن اداری کاربرد دارد. اما برای اتاق خواب استفاده از نور سفید مناسب نیست و باعث ایجاد اختلال در خواب می‌شود.
لامپ آفتابی یا زرد برای محیط‌هایی مناسب است که فرد در آن مکان به آرامش نیاز دارد. زیرا رنگ نور زرد که تداعی کننده خورشید است، نوعی گرما با خود به همراه دارد. بنابراین برای افراد حاضر در محل، آرامش و راحتی به دنبال دارد. در رستوران‌ها، کافه‌ها و اتاق خواب منازل، انتخاب نور آفتابی مناسب‌ترین انتخاب است.
همچنین برای فضای پذیرایی و نشیمن در منازل، توصیه می‌شود لامپ‌های مهتابی و لامپ‌های آفتابی را به صورت ترکیبی استفاده کرد تا با ایجاد تعادل، مناسب‌ترین نور حاصل شود. در فضای آشپزخانه منازل نیز برای جلوگیری از خستگی چشم و ایجاد تعادل در رنگ نور، بهتر است ترکیب نورهای زرد و سفید با هم به کار روند.
در این مطلب راجع به انواع رنگ نور لامپ صحبت کردیم. همچنین سه نور اصلی که تامین‌کننده اساسی روشنایی محیط به شمار می‌روند، معرفی شدند. با استفاده از توضیحات ذکر شده، قبل از خرید لامپ ابتدا باید نسبت به فضای مورد نظر که قرار است لامپ در آن استفاده شود، اطلاعات کافی کسب کرد و سپس با توجه به آن به خرید پرداخت.
به منظور تولید نور مهتابی و سفید از لامپ کم مصرف می‌توان استفاده کرد. برای تولید نور گرم و آفتابی نیز می‌توان لامپ رشته‌ای به کار برد و برای تولید نور یخی یا صدفی، از لامپ بخار جیوه می‌توان کمک گرفت.